पार्टीको दशौँ महाधिवेशनका लागि अधिकांश प्रतिनिधिहरू सर्वसम्मत चयन भएर आएको र यसको सन्देश एमालेमा गुटरहित नेतृत्व चयन हुनुपर्ने रहेको एमाले नेता विष्णु रिजालको दाबी छ।

“हामीले जसरी विगतमा जसरी प्यानल बनाएर नामलिस्ट बनाएर यो उम्मेदवार यो टीमको हो भनेर अभ्यास गर्‍यौँ,” नेता रिजालले भने। “त्यसले सम्पूर्ण रूपमा पार्टी पङ्क्ति विभाजित भयो। यस चोटि चाहिँ त्यस्तो हुँदैन।”

अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिने बताएका उपाध्यक्ष भीम रावल निकटका नेता झपट रावल पनि नेता रावलले समूह नबनाईकन उम्मेदवारी दिने दाबी गर्छन्।

“अहिलेसम्म टीम हुन्न भन्ने छ। उहाँ (भीम रावल)ले एक्लै लड्छु भन्नुभएको छ। त्यसपछि व्यक्ति व्यक्तिले उम्मेदवारी दिने भन्ने कुरा छ,” नेता रावलले भने।

प्यानल प्रतिस्पर्धा नहुँदा गुटबन्दी कम भए पनि निर्मूल नहुने नेता रिजालको बुझाइ छ।

कसरी सुरु भयो प्यानल प्रतिस्पर्धा

नेकपा एमालेमा गुटगत राजनीति पञ्चायत कालबाटै कायम छ। एमालेमा कहिले अल्पमत र बहुमत समूह र कहिले नौलो जनवाद र जनताको बहुदलीय जनवाद समूहहरू सक्रिय थिए। विसं २०५२ मा भएको महाकाली सन्धिको पक्ष र विपक्षमा सुरु भएको मतभेद पार्टी विभाजनसम्म पुगेको थियो।

तर एमालेबाट विभाजित भएर नेकपा माले गठन गरेका धेरैजसो नेताहरू २०५६ सालको संसदीय निर्वाचनपछि पुनः एमालेमै फर्किए।

मालेबाट फर्किएका नेताहरू पनि सहभागी भएर २०५९ सालमा जनकपुरमा आयोजित सातौँ महाधिवेशनबाट माधवकुमार नेपाल सर्वसम्मत महासचिवमा निर्वाचित भएका थिए। तर ओली निकटका नेताहरूले नेपाललाई चुनौती दिइरहे।

सातौँ महाधिवेशनसम्म एमालेमा महाधिवेशनबाट निर्वाचित केन्द्रीय कमिटीले नेतृत्व चयन गर्ने व्यवस्था थियो।

बुटवलमा भएको आठौँ महाधिवेशनबाट बहुपदीय प्रणालीमा गएको एमालेले नेतृत्व चयनका अधिकांश पदका लागि निर्वाचन गर्नुपर्‍यो।

बुटवल महाधिवेशनमा केन्द्रीय नेतृत्व चयनमा मात्रै सीमित भएको समूहगत उम्मेदवारी काठमाण्डूमा भएको नवौँ महाधिवेशनसम्म आइपुग्दा जिल्ला स्तरसम्म पुगेको एमाले नेताहरूको बुझाइ छ।

प्यानल बनाएर महाधिवेशनमा प्रतिस्पर्धा गर्दा त्यसको असर पार्टीको तल्लो तहसम्म देखिएको नेता रिजाल बताउँछन्।

“त्यसअघि आधारभूत तहसम्म गुटबन्दी संस्थागत भएको थिएन। पछिल्लो समयमा देख्नेबित्तिकै हाम्रो समूहको भन्ने बन्यो एक पार्टी भए पनि दुई पार्टीको अभ्यास भयो। मेरो कतिपय साथीहरूसँग यो पाँच-छ वर्षमा भेटघाट नै भएन,” उनले भने।