बाके : बाँके जिल्लाको खजुरास्थित कृषि अनुसन्धान निर्देशनालयले संकर धान बीज उत्पादन सुरु गरेको छ।
यो भनिएको छ कि संकर धान बीजको उत्पादन देशभित्रै शुरु भएको छ जसको सन्दर्भमा नेपाली किसानहरू ठक्कर खाइरहेका छन् किनभने उनीहरू यसभन्दा पहिले हाइब्रिड धान बीजमा भारतमा निर्भर थिए।
निर्देशनालयका प्रान्त खजुराका निर्देशक जनमेजय त्रिपाठीले भने, ‘हर्दिनाथ हाइब्रिड १ एफ एफ १’ र हर्दिनाथ हाइब्रिड ” एफ ” धानको बीउको उत्पादन र सुरु गरिएको छ।
त्रिपाठीका अनुसार यदि यो परीक्षण उत्पादन सफल भयो भने नेपाली किसानहरूले गुणस्तरीय संकर धान बीजमा पहुँच पाउनेछन् र धानको आयातित बीजमा उनीहरूको निर्भरता धेरै ह्रास हुनेछ।
नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद (एनएआरसी) को राष्ट्रिय धान बाली अनुसन्धान कार्यक्रमले केही समय पहिले नै पहिलो पटक धानको संकर प्रजाति विकास गरेको थियो। हार्डिनथ हाइब्रिड १ एफ एफ १ र हार्डिनाथ हाइब्रिड-‘एफ’ ‘प्रजातिहरू राष्ट्रिय बीज बोर्डले अनुमोदन गरेको थियो।
निर्देशनालयका बाली वैज्ञानिक रामदास चौधरीले भने कि यी दुई हाईब्रीड प्रजातिहरू खजुरामा दुई हेक्टर जमिनमा दुई टन बीज उत्पादन गर्ने उद्देश्यले खेती गरिएको छ।
भनिन्छ, नयाँ हाइब्रिड प्रजातिहरूको उत्पादन क्षमता बढी छ र यो पहिलेको हार्डिनाथ प्रजातिहरू भन्दा फरक छ। यी दुवै प्रजातिहरू तराई मधेशका साथै समुद्री सतहदेखि देखि मिटर उचाईमा जमिनमा खेतीका लागि सिफारिस गरिएको छ।
हार्डिनथ हाइब्रिड -१ ‘एफ १’ प्रजातिको प्रति हेक्टर ७.५ टन उत्पादन क्षमता रहेको छ। यो १२२ दिनमा पाक्दछ। हार्डिनथ ३ ‘एफ प्रजातिको उत्पादन प्रति हेक्टेयर आठ टन छ र यो ११५ दिनमा पाक्दछ।
